22/01/2014: Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την κυβέρνηση να διεξαγάγει διαφανή και διεξοδική έρευνα των συνθηκών οι οποίες οδήγησαν σε θανάτους στο Αιγαίο

ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΗΛΩΣΗ

Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει τις βαθιές ανησυχίες της για το θάνατο μεταναστών και προσφύγων, ανάμεσά τους και αρκετά μικρά παιδιά, κοντά στο Φαρμακονήσι, στις 20 Ιανουαρίου 2014. Τις πρώτες ώρες της Δευτέρας, 20 Ιανουαρίου  αλιευτικό σκάφος το οποίο μετέφερε 28 μετανάστες και πρόσφυγες, περιλαμβανομένων και μικρών παιδιών, ανατράπηκε και βυθίστηκε κοντά στο Φαρμακονήσι. Η ομάδα των μεταναστών και προσφύγων αποτελείτο από 25 Αφγανούς, περιλαμβανομένων 10 παιδιών, ηλικίας από ενός μέχρι και εννέα ετών, και 3 Σύρους.

Δεκαέξι άτομα, περιλαμβανομένου ενός παιδιού, διασώθηκαν από το λιμενικό σώμα.  Ωστόσο, την επόμενη ημέρα οι τουρκικές αρχές βρήκαν τα σώματα μιας μητέρας και ενός παιδιού, που ανήκαν στην ομάδα των μεταναστών που επέβαιναν στο σκάφος. Σύμφωνα με ρεπορτάζ, τα σώματα δύο επιπλέον γυναικών και δύο παιδιών ξεβράστηκαν στις 22 Ιανουαρίου στις τουρκικές ακτές, ενώ έξι παιδιά ακόμα αγνοούνται. Η Διεθνής Αμνηστία έχει ενημερωθεί ότι οι διασωθέντες δέχθηκαν ιατρική φροντίδα στη Λέρο και έκτοτε όλοι  -εκτός από ένα άτομο- κρατούνται στο αστυνομικό τμήμα της Λέρου.

Σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις των λιμενικών αρχών, τις πρώτες ώρες της περασμένης Δευτέρας διαπιστώθηκε ότι το αλιευτικό σκάφος που μετέφερε τους μετανάστες και τους πρόσφυγες βρισκόταν ακινητοποιημένο χωρίς φώτα ναυσιπλοΐας κοντά στο Φαρμακονήσι. Οι αρχές δήλωσαν ότι, λόγω των κακών καιρικών συνθηκών, ελήφθη η απόφαση να ρυμουλκηθεί το πλοιάριο ως το Φαρμακονήσι, και, κατά τη διάρκεια της επιχείρησης ρυμούλκησης, οι επιβαίνοντες μετανάστες και πρόσφυγες  μετακινήθηκαν στη μία πλευρά του πλοιαρίου, γεγονός που οδήγησε στην ανατροπή και τη βύθισή του. Ακολούθησε έρευνα και επιχείρηση διάσωσης, οι οποίες συνεχίζονται ακόμα.

Ωστόσο, οι μαρτυρίες διασωθέντων που δόθηκαν στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σύμφωνα με δελτίο Τύπου το οποίο εξέδωσε η οργάνωση, μοιάζουν με ανάλογες μαρτυρίες που είχε συλλέξει στο παρελθόν η Διεθνής Αμνηστία αναφορικά με τις επιχειρήσεις απώθησης που διεξάγει η συνοροφυλακή –δηλαδή, την πρακτική συλλογικής επιστροφής μεταναστών κατά μήκος των συνόρων προς την Τουρκία. Το δελτίο Τύπου της Ύπατης Αρμοστείας αναφέρει ότι οι επιζήσαντες ισχυρίστηκαν ότι, το λιμενικό σκάφος ρυμούλκησε το πλοιάριο με μεγάλη ταχύτητα προς την Τουρκία και στη συνέχεια αυτό ανατράπηκε. Ωστόσο, οι λιμενικές αρχές αρνήθηκαν τους ισχυρισμούς με ακόλουθη δήλωση το απόγευμα της 22^ης Ιανουαρίου και επανέλαβαν ότι το πλοιάριο που μετέφερε τους μετανάστες και τους πρόσφυγες ρυμουλκήθηκε προς το Φαρμακονήσι, και όχι πίσω στην Τουρκία.

Οι επιχειρήσεις απώθησης ανθρώπων από την Ελλάδα τους στερoύν το δικαίωμα να επεξηγήσουν τις ατομικές τους συνθήκες και να εγείρουν αίτημα προστασίας ή άλλες ανησυχίες. Ως εκ τούτου, παραβιάζουν τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ελλάδας και το δίκαιο της Ε.Ε.

Η Διεθνής Αμνηστία έχει καλέσει επανειλημμένα τις ελληνικές αρχές να σταματήσουν τις επιχειρήσεις απώθησης, όχι μόνο επειδή είναι εντελώς παράνομες, αλλά και επειδή θέτουν τις ζωές των ανθρώπων σε κίνδυνο εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο διεξάγονται.

Μαρτυρίες οι οποίες συνελέγησαν από τη Διεθνή Αμνηστία σε πρόσφατη έκθεση τεκμηριώνουν τη σκανδαλώδη έλλειψη σεβασμού προς την ανθρώπινη ζωή την οποία δείχνουν συνοροφύλακες κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων απώθησης που διεξάγονται στο Αιγαίο. Οι άνθρωποι που περιέγραψαν την επιστροφή τους στην Τουρκία, δήλωσαν στην οργάνωση ότι τα φουσκωτά τους σκάφη εμβολίστηκαν, τρυπήθηκαν με μαχαίρι ή κόντεψαν να ανατραπούν, όταν ρυμουλκήθηκαν ή κυκλώθηκαν από σκάφη του λιμενικού. Δήλωσαν ότι καταστράφηκαν οι μηχανές των σκαφών τους και αφαιρέθηκαν τα κουπιά τους, και εν συνεχεία εγκαταλείφθηκαν στη μέση της θάλασσας. Πρακτικές οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές αναφέρθηκαν επίσης από ανθρώπους που διέσχισαν τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία κατά μήκος του ποταμού Έβρου.

Η Διεθνής Αμνηστία καλεί τις ελληνικές αρχές να ξεκινήσουν διεξοδική, διαφανή και ανεξάρτητη έρευνα για το περιστατικό της 20ής Ιανουαρίου 2014 και να φέρουν στο φως τις συνθήκες υπό τις οποίες χάθηκαν ζωές, και να ασκήσουν δίωξη στους υπαιτίους.

Επιπλέον, η οργάνωση καλεί την ελληνική κυβέρνηση να διερευνήσει όλους τους ισχυρισμούς για συλλογικές απωθήσεις και κακομεταχείριση στα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία και στο Αιγαίο, και να ασκήσουν δίωξη στους αξιωματούχους που εμπλέκονται. Οι πρόσφατοι θάνατοι στο Αιγαίο αποτελούν μία ακόμα υπενθύμιση των επικίνδυνων ταξιδιών τα οποία πραγματοποιούν μετανάστες και πρόσφυγες, προκειμένου να φτάσουν στην Ευρώπη. Από τον Αύγουστο του 2012 τουλάχιστον 136 πρόσφυγες, η πλειονότητα των οποίων είναι Σύροι και Αφγανοί, έχασαν τις ζωές τους σε τουλάχιστον δώδεκα γνωστά περιστατικά προσπαθώντας να φτάσουν στην Ελλάδα με σκάφος από την Τουρκία. Η Ε.Ε. και τα κράτη μέλη της πρέπει να διασφαλίσουν αποτελεσματική έρευνα και διάσωση στη θάλασσα εστιάζοντας τις προσπάθειές τους στη διάσωση ζωών, παρά στην προστασία των συνόρων.

Πηγή: http://www.amnesty.org.gr