ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΔΙΩΞΕΙΣ ΤΩΝ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΩΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΚΥΝΗΓΙ ΜΑΓΙΣΣΩΝ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΩΝ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Αθήνα, 19 Δεκεμβρίου 2022

Παρά τις συστηματικές και διαρκείς καταγγελίες για παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών στα σύνορα της χώρας, οι οποίες πλέον έχουν καταστεί κοινός τόπος για όλους τους Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς φορείς παρακολούθησης της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου[1], αντί να διερευνηθούν αυτές, αντίθετα τα πρόσωπα και οι οργανώσεις που τις καταγγέλλουν και απευθύνονται στα αρμόδια όργανα γίνονται οι ίδιοι στόχος ποινικών κατηγοριών σε βάρος τους.

Σε μια πρωτοφανή αντιστροφή της πραγματικότητας και μέσα σε ένα πλαίσιο συστηματικής παραπληροφόρησης και προπαγάνδας σε βάρος προσώπων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που κυριαρχεί στη μεγάλη πλειοψηφία των ΜΜΕ της χώρας, κατηγορούνται έτσι οι ίδιοι για δήθεν παράνομες εγκληματικές δραστηριότητες, όταν ακριβώς οι σκοποί τους είναι να παρέχουν προστασία σε πρόσφυγες, επιτελώντας ακριβώς το έργο τους.

Τελευταίος στόχος είναι ο Παναγιώτης Δημητράς, γνωστός για  την παρουσία του στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στη χώρα επί πολλές δεκαετίες, ο οποίος κατηγορείται ότι «συγκρότησε εγκληματική οργάνωση με σκοπό να παραλαμβάνει στοιχεία πολιτών τρίτων χωρών, οι οποίοι επιχειρούν παράνομη είσοδο στην Ελλάδα, προκειμένου να διευκολύνει την παράνομη είσοδο και διαμονή αυτών, αποστέλλοντας στις αρχές τα πλήρη στοιχεία τους και το ακριβές σημείο εντοπισμού τους στη χώρα, προκειμένου να υπαχθούν στις διαδικασίες ασύλου».

Συγκεκριμένα καλείται να απολογηθεί ενώπιον της Ανακρίτριας Κω στις 20/12/2022 με τις παραπάνω κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα και μάλιστα με τις επιβαρυντικές περιστάσεις της τέλεσης αυτών «κατ΄ επάγγελμα, καθώς από την υποδομή που έχει δημιουργήσει (δηλαδή την λειτουργία της οργάνωσης Ελληνικό Παρατηρητήριο Συμφωνιών του Ελσίνκι) προκύπτει πρόθεση επανειλημμένης τέλεσης της πράξης και πορισμός εισοδήματος».

Το περιστατικό με βάση το οποίο κινήθηκε η ως άνω κατηγορία αφορά την είσοδο στη χώρα στις 13/07/2021 αιτούντα άσυλο, ο οποίος κατηγορείται μάλιστα ως ο διευθύνων την εγκληματική οργάνωση, της οποίας η μόνη παράνομη δραστηριότητα ήταν η είσοδος στη χώρα του ιδίου και των συνεπιβαινόντων του στη βάρκα. Ο ίδιος αιτών άσυλο είχε προηγούμενα εμφανισθεί στο BBC σε ρεπορτάζ για τις επαναπροωθήσεις με τίτλο «TheEUcountries “pushingback” asylumseekersatsea”[2], το οποίο μάλιστα δημοσιεύθηκε κατά τύχη την ίδια ημέρα (13/07/2021), καταγγέλλοντας δύο προηγούμενες επαναπροωθήσεις του, εκ των οποίων μάλιστα η μία καταγράφηκε και σε βίντεο το οποίο δημοσιεύθηκε στις 10/06/2021 από τη σελίδα στο facebook της οργάνωσης AegeanBoatReport, που επίσης συστηματικά καταγγέλλει περιστατικά παράνομων επαναπροωθήσεων στο Αιγαίο και της οποίας το βασικό πρόσωπο που την εκπροσωπεί, TommyOlsen, κατηγορείται επίσης ως μέλος της ίδιας υποτιθέμενης εγκληματικής οργάνωσης.

Το συγκεκριμένο ρεπορτάζ του BBC έλαβε ευρεία δημοσιότητα[3] και προκάλεσε την αντίδραση και του Υπουργού Μετανάστευσης που, ως συνήθως, κατήγγειλε ως παντελώς αβάσιμες[4] τις σχετικές κατηγορίες, αν και επιβεβαιώνονταν με βίντεο, επικαλούμενος δήθεν εκθέσεις οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν καταγράφουν πουθενά καμία παραβίαση των θεμελιωδών ευρωπαϊκών δικαιωμάτων, βέβαια πριν από την δημοσιοποίηση της έκθεσης του OLAFγια την έρευνα στη Frontex που αποκάλυψε την ανοχή αν όχι τη συνέργεια των οργάνων της στη διενέργεια παράνομων επαναπροωθήσεων και πριν από την παραίτηση του Διευθυντή αυτής FabriceLeggeri, υπό το βάρος των αποκαλύψεων[5].

Ο Παναγιώτης Δημητράς, στη συγκεκριμένη περίπτωση, έπραξε σύμφωνα με τους σκοπούς της οργάνωσης της οποίας είναι ιδρυτικό μέλος από το 1993[6], ήτοι την υποστήριξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου, αποστέλλοντας στις αρχές ενημέρωση για την παρουσία αιτούντων άσυλο στο Ελληνικό έδαφος, καθώς και για την επιθυμία τους να υπαχθούν στις διαδικασίες ασύλου, ζητώντας δηλαδή να εφαρμοσθεί η νόμιμη διαδικασία.

Ο ίδιος μάλιστα, μέσω της οργάνωσής του, συμμετέχει σε όλες τις διαδικασίες παρακολούθησης της τήρησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου ενώπιον όλων των αρμοδίων οργάνων του ΟΗΕ, του Συμβουλίου της Ευρώπης όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελώντας μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εφαρμογής των Αποφάσεων του ΕΔΔΑ (EIN)[7], όσο και μέλος της Γενικής Συνέλευσης της Παγκόσμιας Οργάνωσης κατά των Bασανιστηρίων (OMCT)[8]. Στο πλαίσιο αυτό, έχει υποστηρίξει δεκάδες υποθέσεις ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου όσο και άλλων οργάνων του ΟΗΕ, έχοντας μάλιστα συντελέσει στη δημιουργία πλούσιας νομολογίας σε θέματα διακρίσεων, και γενικότερα τήρησης των Διεθνών Συμβάσεων για την προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Στο ειδικότερο θέμα των επαναπροωθήσεων είναι γνωστό ότι έχει υποβάλλει πολλαπλές μηνυτήριες αναφορές προς τους αρμόδιους Εισαγγελείς[9], τον Συνήγορο του Πολίτη[10], όσο και τις αρμόδιες αστυνομικές αρχές, καταγγέλλοντας σχετικά περιστατικά και στηρίζοντας τα θύματα αυτών των ενεργειών στην προσπάθειά τους να απευθυνθούν στα αρμόδια όργανα και αρχές.

Όλα τα παραπάνω δεν θα έπρεπε να απασχολούν, αν δεν εντάσσονταν σε ένα γενικευμένο πλαίσιο στοχοποίησης οργανώσεων, εργαζομένων και εθελοντών που υπερασπίζονται υποθέσεις ασύλου, καταγγέλλουν σοβαρές παραβιάσεις δικαιωμάτων, επαναπροωθήσεις ή απλά παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια, δημιουργώντας γενικευμένο κλίμα καχυποψίας, το οποίο υποδαυλίζει επιθέσεις από ακραίες ρατσιστικές ομάδες, ενώ απειλεί με μακρόχρονους δικαστικούς αγώνες υπό βαριές ανυπόστατες κατηγορίες, όπως έχει ήδη παρατηρήσει η αρμόδια Επίτροπος του ΟΗΕ για την κατάσταση των Υπερασπιστών των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, μετά από ειδική ακρόαση πολλών εξ όσων έχουν ήδη κατηγορηθεί ή απειλούνται με παρεμφερείς κατηγορίες[11].

Το πλαίσιο αυτό συνδυάζεται επίσης και με πρόσφατες κατηγορίες από δημόσια χείλη περί αγνώστων πηγών χρηματοδοτήσεων και διασυνδέσεων των προσώπων και των οργανώσεων αυτών με ευρωβουλευτές, λόμπι, δημοσιογράφους, «που συστηματικά διακινούν στο εξωτερικό εικόνες εις βάρος της χώρας μας»[12], συντελώντας έτσι στο γενικότερο κλίμα καχυποψίας εναντίον οργανώσεων που δρουν νόμιμα και έντιμα για χρόνια.

Το άνω πλαίσιο παρενόχλησης και ποινικοποίησης της δράσης οργανώσεων δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά και τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία, παρά τις αποκαλύψεις ως προς τη συμμετοχή και τουλάχιστον την ανοχή της Frontex σε επαναλαμβανόμενα περιστατικά επαναπροωθήσεων[13], σιωπούν, συντελώντας στη συγκάλυψη γενικευμένων παραβιάσεων που τελούνται στα σύνορα χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα στη Βαλκανική χερσόνησο και το Αιγαίο.

Παρότι θα αναμέναμε από τα αρμόδια όργανα και θεσμούς, όσο και από τη Δικαιοσύνη, την διερεύνηση όλων των καταγγελιών που έχουν έρθει στο φως της δημοσιότητας, αντίθετα γινόμαστε μάρτυρες απαγγελίας κατηγοριών σε βάρος όσων προσώπων και οργανώσεων δραστηριοποιούνται στα σύνορα της χώρας και γίνονται δέκτες αναφορών και μαρτυριών για επαναπροωθήσεις σε βάρος προσφύγων και μεταναστών, τις οποίες, ως οφείλουν, δημοσιοποιούν και θέτουν υπόψη των αρμόδιων αρχών.

            Σε αυτό το πλαίσιο, η Καμπάνια για την Πρόσβαση στο Άσυλο και οι  οργανώσεις που συνυπογράφουν την παρούσα ανακοίνωση ζητούν:

-                      Να σταματήσουν οι διώξεις όσων προσώπων και οργανώσεων λειτουργούν στο πλαίσιο του ρόλου τους ως υπερασπιστές των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ενάντια σε παραβιάσεις ακόμη και κρατικών αρχών και οργάνων.

-                      Να σταματήσει η συστηματική προπαγάνδα και παραπληροφόρηση σε βάρος προσώπων και οργανώσεων που παρέχουν προστασία σε αιτούντες άσυλο, πρόσφυγες και γενικότερα ευάλωτα πρόσωπα.

-                      Να προωθηθεί η διερεύνηση όσων καταγγελιών έχουν τεθεί υπόψη των αρμόδιων αρχών και αφορούν περιστατικά παράνομων επαναπροωθήσεων.

-                      Να σταματήσει το φαινόμενο παραβιάσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου που συστηματικά τελούνται στα σύνορα  της Ελλάδας, όσο και της Ευρώπης.

 

ΟΙ ΥΠΟΓΡΑΦΟΥΣΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ (αλφαβητικά)

Αλληλέγυοι Χίου (https://www.facebook.com/chiossolidarity)

ΑΡΣΙΣ-Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων (http://arsis.gr)

Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων & Μεταναστών (http://migrant.diktio.org)

Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (Ελ.ΕΔΑ) (https://www.hlhr.gr)

Ελληνικό Δίκτυο για το Δικαίωμα στη Στέγη & την Κατοικία (https://greekhousingnetwork.org/)

Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (https://greekhelsinki.wordpress.com)

Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (http://www.gcr.gr)

Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών (https://www.migrant.gr/)

Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων (http://www.refugees.gr)

Θετική Φωνή (https//positivevoice.gr)

Κίνηση Εθελοντών SCI-Hellas (https//www.sci.gr/)

Κόσμος Χωρίς Πολέμους και Βία (https://www.kosmosxorispolemous.gr/)

Ομάδα Δικηγόρων για τα Δικαιώματα Προσφύγων και Μεταναστών (http://www.omadadikigorwn.blogspot.com)

Σύνδεσμος Αντιρρησιών Συνείδησης (https://www.antirrisies/gr)

Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ) (https://tgender.gr)

«Το Μωβ» Πανελλαδικό Σωματείο Γυναικείων Δικαιωμάτων (http://tomov.gr)

Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA) (http://rsaegean.org/el)

Equal Rights Beyond Borders (https://equal-rights/org/)

Fenix Humanitarian Legal Aid (https://www.fenxaid.org)

HIAS (https://www.hias.org/where/greece)

Legal Centre Lesvos (https://legalcentrelesvos.org/)

Refugee Biriyni & Bananas (https://www.refugeebiriynibananas.org)

Refugee Legal Support (https://www.refugeeleglasupport.org)

---------------

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΗΓΩΝ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΕΠΑΝΑΠΡΟΩΘΗΣΕΩΝ 

  The United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR);^[14]

§  The International Organisation for Migration (IOM);^[15]

§  The United Nations Committee on Enforced Disappearances (CED);^[16]

§  The United Nations Committee on the Rights of the Child (CRC);^[17]

§  The United Nations Human Rights Council;^[18]

§  The United Nations Working Group on Arbitrary Detention (WGAD);^[19]

§  The United Nations Special Rapporteur on the human rights of migrants;^[20]

§  The United Nations Special Rapporteur on human rights defenders;^[21]

§  The Council of Europe Commissioner for Human Rights;^[22]

§  The European Committee for the Prevention of Torture (CPT);^[23]

§  The Frontex Fundamental Rights Officer (FRO);^[24]

---

[1]Παρατίθεται στο τέλος της παρούσας Παράρτημα με τις σχετικές πηγές

[2]BBC 13/07/2021 “The EU countries 'pushing back' asylum seekers at sea” διαθέσιμοσε: https://bit.ly/3HLdSe1

[3]France 24 13/07/2021 “Greek coastguards hit with new migrant pushback claim” διαθέσιμοσε: https://bit.ly/3jhxUmo

[4]Ναυτεμπορική 13/07/2021 «Απάντηση Μηταράκη σε BBC: «Παντελώς αβάσιμες» οι κατηγορίες για παράνομες επαναπροωθήσεις» διαθέσιμο¨σεhttps://bit.ly/3YuRdbV

[5]ECRE 29/04/2022 “Frontex: Leggeri Out Reportedly over OLAF Scrutiny as New Investigation Points to Cover Up of Pushbacks” διαθέσιμοσε:https://bit.ly/3WqGc9B

[6]https://greekhelsinki.wordpress.com/about/

[7]https://www.einnetwork.org/structure-governance

[8]https://www.omct.org/en/who-we-are/governance

[9]Ενδεικτικά: Παρατηρητήριο ρατσιστικών εγκλημάτων 04/05/2021 «Μηνυτήρια αναφορά για διερεύνηση 147 περιστατικών παράνομης, βίαιης, ρατσιστικής επαναπροώθησης ή απέλασης 7000+ αλλοδαπών κατά την περίοδο Μαρτίου – Δεκεμβρίου 2020» διαθέσιμο σε https://bit.ly/3Ywyrkkκαι Παρατηρητήριο ρατσιστικών εγκλημάτων 21/07/2021 «200+ παράνομες επαναπροωθήσεις περίπου 10000 αλλοδαπών ερευνούν Εισαγγελία Αρείου Πάγου και Συνήγορος Πολίτη μετά από προσφυγές του ΕΠΣΕ»διαθέσιμο σε https://bit.ly/3V2BE8d

[10]Greek Helsinki Monitor 21/04/2021“Complaint to the Ombudsman calling for the investigation of 147 cases of illegal, violent, racist pushback or deportation of 7000+ foreigners in March-December 2020” διαθέσιμοσεhttps://bit.ly/3G2jfEw

[11]https://srdefenders.org/information/hearing-with-migrants-rights-defenders-in-greece/

[12]Δελτίο τύπου Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου 14/12/2022: «Μηταράκης από Βουλή: Υπάρχει εναγκαλισμός ΜΚΟ με ευρωβουλευτές και δημοσιογράφους που διακινούν εικόνες εις βάρος της χώρας μας» διαθέσιμο σε:https://bit.ly/3W5V9yj

[13]The Guardian 14/10/2022 “EU border agency accused of serious rights violations in leaked report” διαθέσιμοσε: https://bit.ly/3uXn8UT

[14]UNHCR, ‘UNHCR warns of increasing violence and human rights violations at European borders’, 21 February 2022, available at: https://bit.ly/39Md9L4; ‘UNHCR concerned by pushback reports, calls for protection of refugees and asylum-seekers’, 21 August 2020, available at: https://bit.ly/3xNCV9O.

[15]IOM, ‘IOM Alarmed over Reports of Pushbacks from Greece at EU Border with Turkey’, 11 June 2020, available at: https://bit.ly/39GXQDi.

[16]CED, Concluding observations on the report submitted by Greece, CED/C/GRC/CO/1,12 April 2022, paras 28-31, available at: https://bit.ly/3OwtTVh.

[17]CRC, ‘Experts of the Committee on the Rights of the Child Ask Greece about Roma Children and Push Backs of Refugees at the Border’, 4 May 2022, available at: https://bit.ly/3xDCsqA.

[18]UN Human Rights Council, Report of the Working Group on the Universal Periodic Review: Greece, A/HRC/49/5, 6 January 2022, paras 130.96, 130.202, 130.204, 130.209, 130.214, 130.215, 130.216, 130.223, 130.226, available at:https://bit.ly/3tSxghE.

[19]WGAD, Report of visit to Greece,A/HRC/45/16/Add.1, 29 July 2020, paras 87-88, available at: https://bit.ly/3HINxuZ.

[20]UN Special Rapporteur on the human rights of migrants, available at: https://bit.ly/3QxvbBn.

[21]UN Special Rapporteur on human rights defenders, ‘Statement on preliminary observations and recommendations following official visit to Greece’, 22 June 2022, available at: https://bit.ly/3tSwZLB.

[22]Council of Europe Commissioner for Human Rights, ‘Greek authorities should investigate allegations of pushbacks and ill-treatment of migrants, ensure an enabling environment for NGOs and improve reception conditions’, 12 May 2021, available at: https://bit.ly/3OclKpt. Statement of  Council of Europe Commissioner for Human Rights, DunjaMijatović 21-10-2021 European states must stand up against pushbacks and the attempt to legalise them available at: https://bit.ly/3BCMifd, Statement of DunjaMijatović, the Council of Europe Commissioner for Human Rights 7 April 2022 Pushed beyond the limits. Urgent action needed to stop pushbacks at Europe’s borders available at: http://bit.ly/3WnsAMd

[23]CPT, ‘Council of Europe’s anti-torture Committee calls on Greece to reform its immigration detention system and stop pushbacks’, 19 November 2020, available at: https://bit.ly/39FChmQ.

[24]Frontex, Fundamental Rights Officer Annual Report 2021, June 2022, 7, 14, 39, available at: https://bit.ly/3A1XP7J.